FOB Incoterms – warunki, dostawa, co to znaczy?

Rozważając import z Chin, nie można pominąć roli, którą odgrywa reguła Free On Board (FOB) w kontekście Incoterms 2020. Zrozumienie FOB incoterms jest niezbędne do efektywnego zarządzania kosztami i ryzykiem w transporcie morskim – dominującej formie przemieszczania towarów między Chinami a resztą świata. Artykuł opisuje kompleksowy przegląd tego, jak FOB wpływa na podział obowiązków, warunków dostaw, kosztów i ryzyka między sprzedającymi a kupującymi.

Spis treści (kliknij aby szybko przejść)

• FOB Incoterms - co to znaczy?
• Warunki FOB
• Dostawa FOB
• Warunki incoterms FOB a sprzedający
• Warunki dostawy FOB i koszta a kupujący

FOB Incoterms - co to znaczy?

Reguła FOB (ang. Free on Board) to jedna z reguł Incoterms 2020, która definiuje moment przejścia ryzyka utraty lub uszkodzenia towarów ze sprzedającego na kupującego jako czas, gdy towary zostają dostarczone na pokład statku. W ramach tej reguły sprzedający odpowiada za dostarczenie towarów na pokład statku wyznaczonego przez kupującego, w wybranym porcie załadunku, lub – w przypadku już dostarczonych towarów – za ich przekazanie w tym stanie. Od chwili dostarczenia towarów na pokład wszystkie koszty związane z towarem przechodzą na kupującego.

Warunki FOB oznaczają więc, że towary są „dostarczone na statek”, co podkreśla odpowiedzialność sprzedającego do momentu umieszczenia towarów na statku.

Warunki FOB

Reguły Incoterms 2020 opracowane przez Międzynarodową Izbę Handlową stanowią zestaw standardów definiujących najważniejsze aspekty transakcji handlowych w skali globalnej. Podzielone są na dwie fundamentalne kategorie, z których każda odpowiada specyficznym potrzebom różnych rodzajów transportu.

Pierwsza kategoria, obejmująca reguły uniwersalne, jest zastosowana dla wszystkich środków transportu. W jej skład wchodzą reguły takie jak EXW (Ex Works), FCA (Free Carrier), CPT (Carriage Paid To), CIP (Carriage and Insurance Paid To), DAP (Delivered at Place), DPU (Delivered at Place Unloaded) i DDP (Delivered Duty Paid).

Druga kategoria dotyczy reguł przeznaczonych wyłącznie dla transportu morskiego i wodnego śródlądowego. W jej ramach znajdują się FAS (Free Alongside Ship), CFR (Cost and Freight), CIF (Cost, Insurance and Freight) oraz FOB (Free on Board). W szczególności reguła FOB, będąca głównym przedmiotem tego artykułu, jest niezwykle popularna we frachcie morskim.

Dostawa FOB

Według FOB Incoterms 2020 ważnym momentem jest załadunek towarów na pokład statku, który został wyznaczony przez kupującego i to w ustalonym terminie. Dostawa FOB jest to punkt, w którym ryzyko oraz odpowiedzialność przechodzą ze sprzedającego na kupującego. Co istotne, wybór reguły FOB jest szczególnie powszechny w imporcie towarów w kontenerach z Chin. To podkreśla jej znaczenie w międzynarodowym handlu i logistyce.

Zgodnie Incoterms 2020, reguła FOB jest przeznaczona wyłącznie do wykorzystania w transporcie morskim lub wodnym śródlądowym, kiedy to strony umieszczają towary na pokładzie statku. Oznacza to, że reguła FOB nie jest stosowana w przypadku, gdy towary zostają przekazane przewoźnikowi przed załadunkiem na statek. Na przykład, kiedy towar jest przekazywany w terminalu kontenerowym. W takiej sytuacji należy zwrócić uwagę na zastosowanie reguły FCA zamiast reguły FOB, aby uniknąć nieporozumień i zapewnić przejrzystość w transakcji.

Warunki incoterms FOB a sprzedający

W ramach reguły FOB Incoterms 2020 sprzedający i kupujący mają wyraźnie określone obowiązki. W warunkach FOB sprzedający jest odpowiedzialny za odprawę celną eksportową oraz dostarczenie towarów na pokład wybranej przez kupującego jednostki pływającej w ustalonym porcie wysyłki. Ponadto w przypadku reguły FOB incoterms sprzedający ponosi wszelkie koszty i ryzyko związane z towarami aż do ich załadowania na statek.

Warunki dostawy FOB i koszta a kupujący

W przypadku warunków dostaw FOB kupujący oprócz wyboru statku przejmuje odpowiedzialność za wszystkie opłaty oraz ryzyko strat lub szkód, które mogą dotknąć towary od momentu ich dostarczenia. Do obowiązków FOB kupującego należy również opłacenie przesyłki morskiej i ubezpieczenia oraz dopełnienie formalności związanych z przybyciem towarów do miejsca docelowego. W ten sposób reguła FOB rozdziela obowiązki i koszty między obie strony transakcji, zapewniając klarowność oraz bezpieczeństwo w międzynarodowym handlu.